Tanıma ve Tenfİz: Uluslararası Mahkeme Kararlarının Türkİye'de Geçerlİlİğİ ve UygulanaBİLİRLİĞİ
Tanıma ve tenfiz, yabancı ülkelerde alınmış mahkeme kararlarının Türkiye'de geçerli ve icra edilebilir hale gelmesini sağlayan hukuki mekanizmalardır. Nitekim boşanma, nafaka, velayet gibi aile hukuku davalarında veya ticari uyuşmazlıkların çözümünde alınan yabancı mahkeme kararlarının Türkiye'de tanınması ve uygulanması ihtiyaçları günden güne artmaktadır.
Yabancı bir mahkeme kararının tanıma ve tenfiz edilebilmesi için belirli yasal koşulların sağlanması gereklidir. Bu süreç, uluslararası hukuk, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ve ilgili uluslararası sözleşmeler çerçevesinde yürütülür.
Avukatlık büromuz, müvekkillerimizin yabancı mahkemelerde aldığı kararların Türkiye’de tanınması ve uygulanabilmesi amacıyla, işlemleri tarafların bizzat gelmesine yahut takip etmesine gerek kalmadan vekaletname ile yürüterek, olası gecikme ve mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla kapsamlı hukuki destek sunmaktadır.
➣Tanıma ve Tenfiz Nedir?
Tanıma, yabancı bir mahkeme kararının, Türkiye'de sadece hukuki bir geçerlilik kazanmasını ifade eder. Örneğin, yabancı bir ülkede alınmış boşanma kararının Türkiye'de tanınması, kişinin medeni durumunun "bekâr" olarak değiştirilmesi için gereklidir.
Tenfiz ise yabancı mahkeme kararının, Türkiye'de icra edilebilir hale gelmesini sağlar. Örneğin, yabancı bir mahkemece hükmedilen nafaka veya tazminat kararının Türkiye'de tahsil edilebilmesi için kararın tenfiz edilmiş olması gerekmektedir.
➣Tanıma ve Tenfiz Davası
Tanıma ve tenfiz davaları açılırken öncelikle yabancı mahkeme kararı, tanıma ve/veya tenfiz için yeminli tercümesi ve apostil ile birlikte yetkili Türk mahkemesine sunulur.
Türk mahkemesi, yabancı kararın tanınabilirliği ve tenfiz edilebilirliği için şu hususları inceler:
-
Kararın kesinleşmiş olması,
-
Türk kamu düzenine aykırılık taşımaması,
-
Tarafların savunma ve dinlenilme hakkına riayet edilmiş olması,
-
Yetkili bir mahkeme tarafından verilmiş olması.
-
Özellikle tenfize ilişkin talepler için, Türkiye ile kararın verildiği ülke arasında karşılıklılık esası bulunması gerekmektedir. Bu husus çoğunlukla uluslararası sözleşmeler ile sağlanmaktadır.
➣Boşanma ve Nafaka Kararlarının Tanıma veya Tenfizi
🄰 Boşanma:
Yabancı ülkede alınmış bir boşanma kararı, Türkiye'de tanınmadıkça, tarafların medeni durumunda herhangi bir değişiklik olmaz. Bu nedenle, yabancı mahkemece verilmiş boşanma kararının Türkiye'de tanınması, yeniden evlenebilmek için zorunludur.
🄱 Nafaka:
Yabancı mahkemede hükmedilmiş nafaka veya mali yükümlülüklerin tahsili için, bu kararın Türkiye’de tenfiz edilmesi gerekir. Tenfiz kararı olmaksızın, nafaka alacaklısı, Türk hukuk sistemi içerisinde herhangi bir tahsilat talebinde bulunamaz.
➣Apostil ve Önemi
Apostil, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye'de tanınması ve tenfizi için gerekli en önemli belgedir. Apostil şerhi, ilgili kararı veren ülkenin yetkili makamlarından alınmalı ve kararın hukuki geçerliliğini belgelemelidir. Türkiye, 1961 tarihli Lahey Apostil Sözleşmesi’ne taraf olduğu için bu tür işlemler pratik bir şekilde yürütülebilir.
➣Özlük Hakları ve Hukuki Güvence
Özlük hakları, memurların çalışma şart ve durumlarını içerir. Maaş, terfi, izin hakları, çalışma saatleri, sosyal güvence gibi konular memurun özlük haklarının kapsamını oluşturur. İdarenin, memurun özlük haklarına yönelik keyfi müdahalelerde bulunması veya hukuka aykırı işlemler tesis etmesi durumunda, ilgili işlemin iptali için idari yargıya başvuru hakkı doğmaktadır. Avukatlık büromuz, memurların özlük haklarının korunması ve bu haklara yönelik haksız işlemlerin iptal edilmesi adına gereken tüm hukuki desteği sağlamaktadır.
