ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMELERİ: İHTİLAFLAR VE HUKUKİ ÇÖZÜMLER
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bir kişinin yaşamı boyunca bakım ve gözetim ihtiyacını karşılamak amacıyla, belirli bir malvarlığını veya malvarlığı değerini bakım sağlayacak kişiye devretmeyi taahhüt ettiği, karşılığında bakım borçlusunun da bu bakım ve gözetimi üstlendiği iki taraflı bir sözleşmedir. Bu sözleşme, özellikle yaşlılık veya hastalık dönemlerinde, bireylerin güvenliğini ve yaşam kalitesini artırmayı hedefler.
Avukatlık büromuz, gerek ölünceye kadar bakma sözleşmelerinin hazırlanması aşamasında gerekse de sözleşmenin feshi yahut iptali ya da yerine getirilmesine yönelik istemlerde hukuki destek sunmaktadır.
➣Geçerlilik ve Şekil Şartları
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, geçerliliği için belirli şekil şartlarına tabidir. Nitekim bu sözleşmenin miras sözleşmesi şeklinde yapılması zorunludur. Bu da, sözleşmenin resmi vasiyetname şeklinde, noter huzurunda ve iki tanığın katılımıyla düzenlenmesi gerektiği anlamına gelir. Aksi takdirde, sözleşme geçersiz sayılır.
➣Tarafların Hak ve Yükümlülükleri
-
Bakım Alacaklısı (Bakılan Kişi): Bakım alacaklısı, sözleşme kapsamında belirli bir malvarlığını veya malvarlığı değerini bakım borçlusuna devretmeyi taahhüt eder. Bu devir, genellikle taşınmaz mallar üzerinde gerçekleşir. Bakım alacaklısı, sözleşme süresince bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmesini bekler.
-
Bakım Borçlusu (Bakım Sağlayan Kişi): Bakım borçlusu, bakım alacaklısının yaşamı boyunca barınma, beslenme, sağlık ve diğer günlük ihtiyaçlarını karşılamayı üstlenir. Bu yükümlülük, bakım alacaklısının yaşam standardına uygun şekilde yerine getirilmelidir. Bakım borçlusu, sözleşme şartlarına uygun olarak bakım hizmetini sağladığında, bakım alacaklısının devrettiği malvarlığı üzerinde hak sahibi olur.
➣Sözleşmenin Sona Ermesi ve Feshi
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, tarafların anlaşmasıyla her zaman sona erebileceği gibi, belirli durumlarda tek taraflı olarak feshedilmesi de mümkündür.
①Sözleşmenin İhbarsız Feshi: Taraflardan biri, diğer tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda bu durum sözleşmenin devamını çekilmez hale getirmişse, sözleşmeyi önceden haber vermeksizin derhal feshedebilir.
②Bakım Borçlusunun Ölümü: Bakım borçlusunun ölümü durumunda, sözleşme kendiliğinden sona ermez. Bu durumda, bakım borçlusunun mirasçıları, sözleşmeden doğan yükümlülükleri devralarak yerine getirmekle sorumludur. Ancak, mirasçılar bu yükümlülükleri yerine getirmek istemezlerse, sözleşme feshedilebilir.
③Edimler Arası Orantısızlık: Tarafların edimleri arasında önemli ölçüde oransızlık bulunur ve fazla alan taraf kendisine bağışta bulunulma amacı güdüldüğünü ispat edemezse diğer taraf, altı ay önce bildirimde bulunmak koşuluyla, sözleşmeyi her zaman feshedebilir.
➣Mirasçılara Etkisi ve Hukuki Uyuşmazlıklar
Miras bırakan, mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla, gerçekte bağışlamak istediği malvarlığını, görünüşte ölünceye kadar bakma sözleşmesi yaparak devredebilir. Bu durumda, taraflar arasında gerçek iradelerini sakladıkları bir sözleşme ilişkisi kurulur. Sonuç olarak, görünüşteki işlem ve gizli işlem olmak üzere iki işlem ortaya çıkar. Görünüşteki işlem, tarafların gerçek iradelerini yansıtmadığı için geçersizdir.
Böyle bir durumda mirasçılar, muris muvazaası iddiasıyla tapu iptal ve tescil davası açabilirler. Bu davada, miras bırakanın muvazaalı işlemi nedeniyle tapu kaydının iptali ve taşınmazın mirasçılar adına tescili talep edilir. Ayrıca saklı paylı mirasçılar her halükârda saklı paylarının zedelendiği iddiasıyla tenkis davası da açabilirler.
➣Özlük Hakları ve Hukuki Güvence
Özlük hakları, memurların çalışma şart ve durumlarını içerir. Maaş, terfi, izin hakları, çalışma saatleri, sosyal güvence gibi konular memurun özlük haklarının kapsamını oluşturur. İdarenin, memurun özlük haklarına yönelik keyfi müdahalelerde bulunması veya hukuka aykırı işlemler tesis etmesi durumunda, ilgili işlemin iptali için idari yargıya başvuru hakkı doğmaktadır. Avukatlık büromuz, memurların özlük haklarının korunması ve bu haklara yönelik haksız işlemlerin iptal edilmesi adına gereken tüm hukuki desteği sağlamaktadır.
